|
سلین دیاری تاریخی و کهن سلین بهشتی در اورامانات
| ||
|
|
فرهنگ لغت صفحه اي هورامي به فارسي
ئار:او (مذکر)
ئاره:او (مونث)
ئاره:آنها
ئارده ي:آوردن
ئارو:امروز
ئاردي=آرد
ئازا:زرنگ،به معني زود هم هست(ئازا بو:زود بيا)
ئاژه: وضعیت،موقعیت،اسباب و اساسیه
ئاژاوه:دعوا،ناخوشی
آسانه:آستانه(من شه وی ناله م جوش ئاورده بو- سه گی (ئاسانه ت)بیدار که رده بو)
ئاساو:آسياب
ئاسک:آهو
ئاسن:آهن
ئاشو:فتنه
ئالوش:خارش
ئامای:آمدن
ئانه:آن
ئاو:آب
ئاوا:آباد
ئاوات:آرزو
ئاوایی،ده گا:آبادی،روستا
ئاویر،ئه یر:آتش
ئاويرگا،ئارگا:آتشدان
ئاواره: بی خانمان
ئارۆ: امروز ئاگه: آنجا ئازاد : آزاد . رها
ئه جیوم : فکر می کنم
ئه پى گردو: بااين همه
ئه رچى: اگرچه ئيننه: همينه ئه ولاكه وته: ازكار اُفتاده – به درد نخور ئه چه: اينجا ئه لعان: حالا ئه سير: اسير ئه شقوتونا: عاشقتم ئه ری تولواى؟ : آره تو رفتى؟ ئيتروه سشا : ديگه بسه ئه جيو: مثلِ – مانند ئينا چكو: كجاست ئينه ن: اينه ئانا: اُونا
ئانه: اُون ئاماره وار: آمد پايين ئاماوه: برگشت ئاميوه: برگشتند ئاماى: آمدن ئامايد يوه: برگشتيد ئامينيوه: برگشتن ئاردت: آوردی
ئيلا: اين طرف ئه ولا: آن طرف ئشيو: بايد ئه ورای: گرسنه ئه وراما: گرسنه ام ئه وراتا: گرسنه ای ئه وراشانه: گرسنه اند ئه گريجه: زلف – صورت ئاياگي: اونجای يگاه ئه سرين: اشك ئه وشا: آن يكی ئيدشا: اين يكی ئيد: اين ئيلاخ: كوهستان ئایر : آتش
ئاگه : آنجا
ئيتر :ديگر
ئه دا:مادر
ئه ره ژنه=یه ره ژنه
ئه رك:وظيفه
ئه لکه سه ما:نوعی پرنده
ئه و په ر ، ئه و ده س:آنطرف،روبرو،مقابل
ئه وجاخ كور:ابتر،مقطوع النسل
ئه وه ته قاي،ته قايوه:انفجار
ئه هوه ن:آرام
ئیده،ایننه:اینقدر
ئیدی:اینها
ئیژای:ارزیدن،ارزش داشتن
ئیسال:امسال
ئیسه:الان،اکنون،حالا
ئیش:درد
ئیشمه،شمه:شما
ئیمه:ما
ئیننه،یه ننه:اینقدر
بابا:پدربزرگ
بابا پیاره:ناپدری
باخ:باغ
باخه وان:باغبان
بان:بام
بانگ:اذان
بانجان:گوجه فرنگی
باوه شين،باوه شان:بادبزن
بایقوش،که لکه له وان:جغد
به ران،سابرین:گوسفند نر
به ره لا:رها،آزاد
به رده ی:بردن
به رز:بلند
به رشیه ی:دررفتن،فرارکردن
به زه يي:ترحم
به ژن،بالا:اندام
به ش:سهم
به ق:کبک نر
به لوو:بلوط
به ی:درخت به
به ينه ت:عهد
برمانه،بنمانه:نشان بده،نمایان کن
برو،پیله:ابرو
بروقیایوه:درخشیدن
بریه ی:بریدن
بلچی:درخت زالزالک
بلوق:آبسه
بلیسه،گر،شوله:شعله
بنه ره ت=ره سه ن
بنه رو:بامداد،اول روز
بنچينه:اساس
بوختاني:بهتان زدن
بول:خاکستر
بیه ی:بودن،شدن(مثال/گه وره بیه ی:بزرگ شدن)
بي به ر،ده ر نه وارده:بدرد نخور،بي ثمر
بيجگه،جگه:جز،بجز
بیزیای:تنفر
با زه=بذار
بل مه =برویم به زیای: شکست خوردن
به زنای : شکست دادن به رشو : فراركنه
به رئاما : درامد
بی سه روشون : بی نشانی – بی خبر بده رپيم : بهم بده بيناوی : بينايی به ىته ور: به اين صورت به رشی : فراركرد به ربشه : فراركن به رشيا : فراركردم به ر مشو : فرارمی كنم پاسه،چانه،چامنه=حه ر پاسه
پا,قچ:پا
پال:کنار،بغل
پالا:کفش
پان،وال:پهن،گشاد،وسیع
پانتول:شلوار
په پووسليماله:شانه به سر،هدهد
په راسوو:دنده(عضو بدن)
په رداخ،قرووشکه:لیوان
په ری:پریروز
په ری،په ی:برای
په شیو:ناراحت،پریشان
په له:عجله
په لکه(در زن)،پرچ(درمردان خصوصا دراویش):زلف
پرشنگ:اشعه
پژگ:افشانه
پسل:نوعی گیاه با برگی شبیه گل لاله
پشکول،قلف:قفل
پوخته:تمیز
پوژناي:پوشانيدن،استتار
پول:دسته،گروه
پووزه وانی:نوعی پوشش زمستانی روی جوراب.(مختص هورامانات)
پیا:مرد
پیاله:استکان
پرشنگ:اشعه
پیچک:گیاهی است
پیرار:پیرار سال
پیس:کثیف
پيسه،چينه=حه رپيسه
پیسه و ،وینه و :مثل...
پیشه:استخوان
پيشه،رمله=توم
پیله،برو:ابرو
پیل:گونه،لپ
پیوار:دور
پلاره : ؟
په ل : صفحه
په پوله : پروانه
پله : رتبه
پولا : فولاد
پاژنه : پاشنه پا
پا سار : سراشیبی
پا ساري : بام
په سه ك : لباس پشمی زمستانی
پر ده : پل
تاته:پدر
تاقي كه رده يوه:آزمايش كردن
تاوياي:ذوب شدن،آب شدن
ته رسای:ترسیدن
ته سک:تنگ
ته قايوه،ئه وه ته قاي:انفجار
ته م:مه
ته وه رگ:تگرگ
ته وه ن،کوپه ل،درک،دیولی،قه زالی،تاش:سنگ
تف:آب دهان
تفی:توت
تکیای:چکیدن
تن،کرژ:سریع،تند
تریشته:تیشه
توپ شه قانی:فوتبال
توره:عصبانی
توز:گرد،گرد و خاک
تووته:سگ
تووش بيه ي:مبتلا شدن
توم،پيشه،رمله:هسته
تير:سير{از غذا خوردن و ...}
تير:اخمو
تیژ:تیز
تيكه ل،هاميته:مخلوط،آميختگي
تیک دای:خراب کردن،ویران کردن
ته نگه تریزی=ترافیک
تش : ترش
تاو : شعلهور
ته نگ : فشرده
تاسه : انتظار
تاسیای : ؟ تاسنای : ؟ تاش : سنگ بزرگ
تاشای : تراشیدن تاشه وان : ؟ تاف : آبشار تافگه : آبشار تافی جوانی : عطش جوانی تاق : پنجره تاقاله : تک تاقمانجووت : ؟ تاقیلی : کلاه تاقی که رده ی : آزمودن تاک و ته نیا : تنها تاک و تراق : کم کم - به ندرت تال : تلخ تالان : ویران تالان که ره ی : ویران نمودن جار:اعلان
جار،كه ره ت:بار ، دفعه
جام:آينه
جه:از{حرف اضافه}
جه رگ:جگر
جه مین،روه،چورچه م=دیم
جیا:جدا
جگه=بیجگه
جگه ره:سیگار
جلي:لباس
چامنه،چانه،پاسه:آنگونه،همانطور
چاشتی:غذا
چه کچن،خويري:ولگرد
چه ناكي:فك
چه رمه:سفید
چه م:چشم
چه مچه:قاشق
چه مچه پیاله:قاشق شیرین کردن چای
چه مچه کوده: قاشق بزرگ آشپزی
چه نی:چگونه
چه نی،چه نه:همراه...
چه نی:سوزن
چراوی:چراغ
چزي:نيش
چکو:کجا
چلاکیایره=زله په تیای(جه وه رم)
چلک:چرک
چلي:اربعين
چننه:چقدر
چنيه ي:بافتن
چورچه م،روه=دیم
چیچه:پستان
چی،چیگه:اینجا
چیی،په ی چیشی:چرا،برای چه
چیر:زیر
چیر پیاله:فنجان
چیل:کبک ماده
چيا:سرد
چیو:شی،چیز
چیوه ل :قبلا،پیش ازاین
چه پله کو وی:کف زدن
چنی کی : باچه کسی؟ چرا : صدا زد حه ر:هر(حرف اضافه)
حه ر پاسه، پاسه:همانطور،آنگونه
حه ر پيسه،پيسه:همينطور،اينگونه
حه وت:هفت،عدد۷
دال:عقاب
دالي،كوچي:اندكي،كمي
دایوه:فرودآمدن
ده ر سات:یکباره،آناً
ده ر نه وارده،بي بر:بدرد نخور،بي ثمر
ده س:دست
ده س و ديم:وضو
ده گا=آوایی
ده لاك:آرايشگر
ده نگ:صدا
ده ورووبه ر:اطراف
ده وله مه ن:ثروتمند
ددان:دندان
درو:دروغ
دروزن:دروغگو
دروی:دروغ
دريژ:دراز،طولاني
دریژای:طول،امتداد
دز:دزد
دل،زیل:قلب،دل
دما:بعد
دمايي:بعدا
دو:دوغ
دواردی:قیچی
دیار:پیدا،نمایان
دیه ی،دیای:دیدن
دیدی:نامادری
دیسان،واوه ی:دوباره
دیل:اسیر
دیم:صورت(عضوی از بدن)
دییه:صورت
ده م کو = سرکوب کردن بایکوت
ده مه له په رو : روی صورت خوابیدن! یا روی شکم
دیمه ک: نوعی چوب داوا : خواستن، خواستگاری
داخو : راستی ! به نظر شما!
داخو لوابو؟ به نظرت رفته باشه ! ده م : دهان خاپوور،كاول:ويران
خاس:خوب
خاو،يه واش:آهسته،كند
خه زان،ره زان:خزان
خرت:گرد،مدور
خزای:خزیدن
خوژه:نوعی گیاه
خولک،خه لک:مردم
خويري=چه كچن
خوشک : خواهر
خوه ، خوای: خندیدن
رازناي:آراستن
راو:شکار
راوچی:شکارچی
ره سه ن،بنه ره ت:اصل و نسب
ره مای:دویدن
ره هيل:ترور
رچياي:يخ بستن،منجمد شدن
رشته ی:رنگ کردن،رنگریزی
رمله،پيشه=توم
روه،چورچه م،جه مین=دیم
روجیار:خورشید
روجیارپریس:آفتاب گردان
روچن:نورگير،منفذ بام خانه
نظرات شما عزیزان: |
درباره وبلاگ  خیر به یدی __ به خیر بین __ خوش آمدید |
| [ طراح قالب : | ||
<-PollName->
آمار
وب سایت:
